Karar No : 2022/UH.I-1565
Karar Tarihi : 13.12.2022
İlgili Kanun No : 4734
İlgili Madde No : 11, 41, 42, 54, 55 ve 56
“Yapılan incelemede, aynı iş için daha önce açık ihale usulü ile çıkılan ihalenin ihale süreci içerisinde yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından iptal edilmesi üzerine, hizmetin aksamaması ve kesintisiz sürdürülebilmesi için, başvuruya konu ihalenin 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendi uyarınca pazarlık usulü ile ve ihale ilanı yayımlanmadan gerçekleştirilmesine karar verildiği, başvuru sahibi de dahil olmak üzere 34 kişinin 18.10.2022 tarihinde, bir kişinin de 19.10.2022 tarihinde olmak üzere toplam 35 kişinin doküman almaya ve teklif vermeye davet edildiği, davet edilen 35 kişiden 23’ünün ihale dokümanını indirdiği, 21.10.2022 tarihinde yapılan ihaleye 12 isteklinin katıldığı, 21.10.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin birinci kısmının V… H… Gıda Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif belirlemesinin ise yapılmadığı anlaşılmıştır.
İncelemeye konu ihaleye ait 21.10.2022 onay tarihli ihale komisyonu kararının ihalenin birinci kısmına teklif veren tüm isteklilere 21.10.2022 tarihinde tebliğ edildiği, anılan karara karşı başvuru sahibi tarafından 03.11.2022 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, başvuruya konu edilen iddiaların incelenmesi neticesinde Kurum tarafından alınan 23.11.2022 tarihli ve 2022/UH.I-1465 sayılı karar ile itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Akabinde başvuru sahibi istekli tarafından 28.11.2022 tarihli dilekçe ile iş bu itirazen şikâyet başvurusunda yer alan iddiaları içeren şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından alınan başvurunun süre yönünden reddine ilişkin 06.12.2022 tarihli cevabi yazının yine aynı tarihte EKAP üzerinden başvuru sahibine bildirildiği ve 07.12.2022 tarihinde ise ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan istekli ile sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesi çerçevesinde, 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde ihale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren beş gün geçmedikçe sözleşme imzalanamayacağı, ayrıca Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca idareye şikâyet başvurusunda bulunulması halinde, idarenin şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alacağı, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamayacağı anlaşılmaktadır.
Anılan yasal düzenlemeler çerçevesinde, idarece başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihi olan 06.12.2022 tarihini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden sözleşme imzalanmaması gerekirken, idarece ihalenin başvuruya konu birinci kısmı için 07.12.2022 tarihinde ihale üzerinde bırakılan istekli ile sözleşme imzalandığı tespit edilmiştir.
Yapılan incelemede, ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan istekli tarafından doldurulan yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” bölümünün, “Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” kısmının, “Ortaklar ve Ortaklık Oranlarına/Üyelere/Kuruculara Ait Bilgiler” satırında “Y… V…, 47***, 500000,00/1000000,00”; “A… D…, 63***,500000,00/1000000,00” bilgilerine, “Yöneticilere Ait Bilgiler” satırında “A… D…, 63***, Müdür (Müdürler Kurulu Başkanı); “Y… V…, 47***, Müdür” bilgilerine, açıklamalar kısmında ise “İdari Şartnamenin 7.1.A.2 maddesi/Bilgiler EKAP üzerinden yansıyacaktır.” ifadesine yer verildiği tespit edilmiştir.
EKAP üzerinden anılan isteklinin ilk ve son tekliflerinin kim tarafından imzalandığı sorgulandığında ise e-imza bilgileri kısmında yer alan “İmzalayan Kullanıcı Ad Soyad (TCKN)” bölümünde “Y… V… (47***,) (Teklifi Gönderen)” bilgisinin yer aldığı görülmüştür.
İdare tarafından 4734 sayılı Kanun’da öngörülen sürelere uyulmadan sözleşme imzalandığı anlaşılmış olmakla birlikte, 4734 sayılı Kanun’un 56’ncı maddesi uyarınca Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesine ve Kanun’un 54’üncü maddesinde sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmediğinden, başvuru sahibinin dilekçesinde belirttiği hususlar inceleme konusu yapılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan, dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacağı, bu yasağa rağmen ihaleye katılan isteklilerin ise ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, 17’nci maddesinde, 11’inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmanın yasak fiil ve davranış olarak sayıldığı, 58’inci maddesinde 17’nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarından; ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılan tüm isteklilerin, ihalenin ihale yetkilisi tarafından onaylanmasından önce ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise, sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu, isteklilerinin sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde, ihale süreci içerisinde hukuki durumda değişiklik yaratan ve şikâyet konusu edilebilecek yeni bir ihale komisyonu kararı bulunmadığı, başvuru sahibi tarafından yeni öğrenildiği ifade edilen hususlara ilişkin herhangi bir somut bilgi/belge sunulmadığı, başvuru sahibinin hakkında kamu davası açıldığını iddia ettiği A… D…’nın ihale üzerinde bırakılan şirketin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmadığı ve ihaleye verilen teklifi de imzalamadığı, teklif mektubunun %50 hisseye sahip olan diğer ortak Y… V… tarafından imzalandığı, idarece ihale üzerinde bırakılan istekli ile %50-%50 hisseye sahip ortakları A… D… ve Y… V…’ın sözleşmenin imzalandığı tarih olan 07.12.2022 tarihinde ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulandığı ve yapılan sorgulama sonucunda herhangi bir yasaklılık/kamu davası kaydı olmadığının teyit edildiği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan istekli ile her iki ortağı hakkında EKAP üzerinden gerçekleştirilen sorgulamada da Kurul tarihi itibarıyla herhangi bir yasaklılık/kamu davası kaydı bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan isteklinin temsile yetkili ortağı olan A… D… hakkında sistemde kayıtlı kamu davası bulunmadığı, anılan kişinin ihale üzerinde bırakılan şirketin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmadığı ve ihaleye verilen teklifi de imzalamadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”