Karar: AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMASI KAPSAMINDA SUNULAN BELGELERİN, BELGELERİN SUNULUŞ ŞEKLİNE UYGUN ŞEKİLDE SUNULMASI ŞARTININ ARANMASI, AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMA İSTEME YAZISINDA AÇIKÇA TALEP EDİLMEDİKÇE UYGUN DEĞİLDİR
Karar No : 2023/UH.II-92
Karar Tarihi : 11.01.2023
İlgili Kanun No : 4734
İlgili Madde No : 38
“Teknik Şartname’de yapılan düzenlemelerden, birim fiyat teklif cetvelinde istekliler tarafından teklif edilen birim fiyatların üretici destek kısmı maliyeti ve isteklinin kendi maliyeti kısımlarından oluştuğu, dolayısıyla açıklama istenen iş kalemlerinde belirtilen fiyatlar açıklanırken iki aşamalı olarak hem üretici destek maliyetinin, hem de isteklinin kendi marifetiyle yapacağı kısımda kullanılacak personel ve diğer giderlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun şekilde açıklanması gerekmektedir.
S… M… Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin 04.11.2022 tarihli yazı ekinde aşırı düşük açıklamalarını idareye sunduğu, söz konusu açıklamalar kapsamında açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin maliyetlerin detayları için EK-O.5 maliyet tespit tutanağının, üretici destek beyanı ve tekliflerinin, ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesinin ve bazı ürünler için internet satış siteleri üzerinden alınan diğer tekliflerinin sunulduğu belirlenmiştir. Maliyet tespit tutanağının detayları incelendiğinde söz konusu tutanağında açıklama istenilen her bir iş kalemi için ayrı ayrı tablolar düzenlendiği, söz konusu kalemlerin birim işçilik maliyetlerinin ve diğer maliyetleri gösterir tablolarının ayrı ayrı hazırlandığı, birim işçilik maliyetleri ve diğer maliyetlerin toplamının; birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemlerine ilişkin fiyatların aşağısında olduğu belirlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde aşırı düşük teklif açıklamalarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile yapılması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği ve açıklamalar kapsamında sunulacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu yöntemle açıklama yapılması durumunda öncelikli olarak üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması, fiyat tekliflerinin Tebliğ’de belirtilen usule uygun olması ve ekinde dayanağı olan maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağının sunulması gerekmektedir. Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, satış tutarı tespit tutanağında belirtilen birim fiyatlar esas alınarak alınmış bir fiyat teklifinin açıklamalar kapsamında bulunmadığı, ayrıca maliyet satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O5) ihale ilan tarihinde yürürlükte olan son standart forma uygun şekilde 6 numaralı “Ağırlıklı Ortalama/Toplam Birim Maliyetin tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler” tablosuna yer verilmediği, dolayısıyla maliyet satış tespit tutanağına dayanak olan fatura bilgilerinin bulunmadığı belirlenmiştir. Ayrıca açıklamalar kapsamında S… R… Automation S.A.U’dan alınan bir sözleşme taslağının ve fiyat teklifinin sunulduğu, ancak söz konusu belgelerin İngilizce olduğu ve Türkçe tercümelerinin sunulmadığı görülmüştür. Bunun dışında, bazı bileşenler ile ilgili N… Mühendislik ve Dış Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifinin alındığı ancak fiyat teklifinin Tebliğ’in yukarıda aktarılan maddelerine uygun olmadığı, fiyat teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından onaylanmadığı, ayrıca açıklamalar kapsamında e-mail ortamında alınan fiyat tekliflerinin ve bazı ürünlere ilişkin farklı farklı dijital pazarlama platformlarından alınan fiyatları gösterir ekran görüntülerinin eklendiği tespit edilmiştir.
… Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesi ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak belirlenen belgelerin sunulmasına yönelik kurallar ve onaylara ilişkin kriterleri içermekte olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve açıklamalara dayanak teşkil edecek belgelerin kamu ihale mevzuatı gereğince belgelerin sunuluş şekline uygun şekilde sunulması şartının aranmasının, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında açıkça talep edilmedikçe uygun olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca ihalelerde yurtdışında bulunan bir firmadan (üretici destek paketi kapsamında) fiyat teklifinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulması durumunda, bu fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde aranan şekil şartları taşımasının beklenmeyeceği, belgenin düzenlendiği ülke mevzuatı çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, fakat mutlaka sunulan fiyat teklifinin ekinde, verilen fiyatın dayanaklarına ilişkin belgelerin de bulunması gerektiği anlaşılmıştır. Ancak yurtdışından alınan fiyat tekliflerinin dayanağı belgelerin açıklamalar kapsamında sunulmadığı belirlenmiştir.
…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, S… M… Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.”