Karar No : 2015/149
Karar Tarihi : 26.01.2015
İlgili Kanun No : 4734
İlgili Madde No : 55
(Danıştay 13. Dairesi)
Dava: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 10.10.2013 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan "Kanatlı Barajı ve Tesisleri İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin 11.06.2014 tarih ve 2014/UY.I-2344 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi’nce; uyuşmazlık konusu olayda; 10.10.2013 tarihinde ihalesi yapılan “Kanatlı Barajı ve Tesisleri İnşaatı” ihalesinin davacının uhdesinde kaldığı, itirazen şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlem tesis edildiği, söz konusu düzeltici işlemle S. Su Yapı İnşaat A.Ş. – E. Mühendislik inş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Y. Yapı Madencilik Mühendislik Nakliyat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, bu karara karşı yapılan şikâyet başvurusunun ihaleyi yapan idarece reddi üzerine, davacının 15.05.2014 tarihinde davalı idareye itirazen şikâyet yoluna gittiği; bu başvuruda, şikâyete konu hususu öğrendiği/farkına vardığı tarihten itibaren 10 gün içerisinde davalı idareye başvurduğunu, ön yeterlilik aşamasında belgelerin gizli olduğu, bunları bilmelerinin mümkün olmadığını ileri sürdüğü; buna karşılık idarece, söz konusu ihaleye ilişkin ön yeterlik başvurularının 31.07.2013 tarihinde yapıldığı, 22 adayın yeterli bulunarak 10.10.2013 tarihinde gerçekleştirilecek ihale için davet edildiği, davacının iş deneyim belgesinin uygun olmadığı ve/veya Ticaret Sicili Gazetesi'nde verilen bilginin doğru olmadığı iddiasıyla değerlendirme dışı bırakılması gerektiğini iddia ettiği S. Su Yapı inşaat A.Ş. – E.Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Y. Yapı Madencilik Mühendislik Nakliyat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile P.M Mağazacılık İthalat İhracat Turizm Tekstil İnşaat San. Tic. A.Ş. – S. İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ön yeterlik değerlendirmesini geçen ve 10.10.2013 tarihli ihaleye davet edilen adaylar arasında olduğu, dolayısıyla ileri sürülen hususların ön yeterlik sonucunun öğrenildiği tarihte veya anılan isteklilerin ihaleye teklif verdiğinin en geç ihale tarihi itibarıyla davacı tarafından bilindiği veya bilinmesi gerektiği, fakat şikâyete konu durumun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihten itibaren 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 55'incı maddesi hükmüne uygun olarak 10 gün içinde idareye şikâyette bulunulmadığının anlaşıldığı, 4734 sayılı Kanun'un 55’inci maddesi ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 7‘nci maddesinde, idarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, ön yeterlilik incelemesi sonucu 22 adayın yeterli bulunarak 10.10.2013 tarihinde gerçekleştirilecek ihaleye davet edilmesi ve itirazen şikâyete ilişkin konuların ihaleye davet edilen firmaların yeterlilik koşullarını sağlayıp sağlamadığı hususlarına ilişkin olması karşısında en geç ihale tarihi olan 10.10.2013'te davacının adı geçen firmalara ilişkin itirazları bildiği ya da bilmesi gerektiği kanaatine varıldığı, bu nedenle davacının ön yeterlik sonuçlarının açıklanması ile öğrenmesi veya bilmesinin mümkün olmadığı yönündeki iddiasına itibar edilmeyerek 10.10.2013 tarihinden itibaren öngörülen süre içinde başvuruda bulunmadığından davacının başvurusunun süre yönünden reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı şirket tarafından temyiz edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54. maddesinde, "İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler. Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.” kuralı; “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55. maddesinde ise "Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21'inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar…İdare, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikâyetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz. Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dâhil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir." kuralı yer almıştır.
Aynı Kanun’un, “Kuruma İtirazen Şikâyet Başvurusu” başlıklı 56. maddesinde ise, “İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, isteki veya istekli olabilecekler tarafından 55'inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hâllerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir." kuralına yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 9. Bölge Müdürlüğü tarafından 10.10.2013 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan “Kanatlı Barajı ve Tesisleri İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan S. Su Yapı İnşaat A.Ş. – E. Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Y. Yapı Madencilik Mühendislik Nakliyat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın iş deneyim belgesinin uygun olmadığı ve S. Su Yapı İnşaat A.Ş.'nin son durumunu gösteren Ticaret Sicil Gazetesi'nin sunulmadığına yönelik ve teklifi geçerli olarak kabul edilen P.M Mağ. İth. İhr. San. Tic. A.Ş. – S. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi'nin iş deneyim belgesine yönelik olarak, şikâyete konu işlemlerin 25.04.2014 tarihinde farkına varıldığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunda bulunan davacının başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu'nun 11.06.2014 tarih ve 2014/UY.I-2344 sayılı kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; uyuşmazlık konusu ihalenin belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen bir ihale olduğu, adayların 31.07.2013 tarihine kadar ön yeterlik başvurusunda bulundukları, idarece adayların ön yeterlik değerlendirmesinin yapıldığı ve 26.08.2013 tarihli yazılarla yeterlik değerlendirmesi neticesinde alınan kararın ve sonuç tutanağının davacı dâhil adaylara tebliğ edilerek listeye girmeye hak kazanan adayların 10.10.2013 gününe kadar tekliflerini idareye sunmaları için davet edildiği, ön yeterlik değerlendirmesi sonucu iş deneyimine ilişkin yeterliği idarece uygun bulunan ve davet edilen istekliler arasında S. Su Yapı İnşaat A.Ş. – E. Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Y. Yapı Madencilik Mühendislik Nakliyat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile P.M Mağ. İth. İhr. San. Tic. A.Ş.- S. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin de bulunduğu, ön yeterlik aşamasında iş deneyimine ilişkin olanları da kapsayan yeterlik belgeleri idarece uygun kabul edilen anılan isteklilere yönelik iddiaların, en geç ihale tarihinden itibaren şikâyet başvurusuna konu edilmesi gerektiği, dolayısıyla 10.10.2013 tarihinde yapılan ve mali teklifin de verildiği aşamada başvuru sahibinin, adı geçen iş ortaklıklarının teklif verdiğini bildiği, dolayısıyla adı geçen iş ortaklıklarının iş deneyiminin uygun olmadığı ve Ticaret Sicil Gazetesi'ni sunmaları yönünden idarece yeterli görüldüğünün bu tarihte farkına varılması gerektiği, bu nedenle şikâyete konu olan hususlar hakkında en geç ihale tarihi olan 10.10.2013 tarihinden itibaren 10 günlük süre içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 02.05.2014 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğundan bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda anılan mevzuat gereği, bakılan uyuşmazlıkta ihale sürecindeki hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlerin farkına varıldığı tarihin, ihalenin bütün hüküm ve sonuçlarının yer aldığı kesinleşen ihale kararının ilgililere tebliğ edildiği tarih olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacı şirketin şikâyete konu durumdan; D. Konut İmar İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. – D.İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. – S. İnş. ve Turz. İşletmeleri Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirmeye alınması, anılan isteklinin teklifi geçerli bir teklif olduğundan aşırı düşük teklif sorgulamasında kullanılacak olan sınır değerin yeniden hesaplanması yolunda düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği yönündeki Kamu İhale Kurulu'nun 02.04.2014 tarih ve 2014/UY.I-1636 sayılı kararının uygulanması suretiyle yapılan değerlendirme sonucunda S. Su Yapı inşaat A.Ş. – E. Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Y. Yapı Madencilik Mühendislik Nakliyat İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile P.M Mağ. İth. İhr. San. Tic. A.Ş. – S. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi'nin tekliflerinin geçerli teklif olarak kabul edilmesine ilişkin 18.04.2014 tarihli ihale komisyonu kararının davacıya tebliğ edildiği 25.04.2014 tarihinde haberdar olduğunun kabulü gerektiği, davacı tarafından bu tarihten sonra 10 günlük şikâyet başvuru süresi içerisinde 02.05.2014 tarihinde şikâyet başvurusu yapıldığı, bu başvuruya 10 gün içerisinde cevap verilmemesi üzerine 15.05.2014 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine yönelik dava konusu işlemde ve bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin 21.10.2014 tarih ve E:2014/1358, K:2014/1130 sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine, …