KARAR TARİHİ:13.04.2022
KARAR NO: 2022/UH.II-478
“İtirazen şikâyete konu ihale dokümanında yapılan düzenlemeler incelendiğinde, söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceğinin ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenirken fiyat dışı unsurların nasıl puanlanacağının düzenlendiği anlaşılmıştır.
İhaleye ilişkin ilanın … 5’inci maddesinden; ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği, idare tarafından yapılan değerlendirmenin, isteklinin “teklif tutarı” ile “kalite ve maliyet yapılarının uyumu” üzerinden alacağı puanlar toplamına göre yapılacağı, geçerli teklifler içinden istekliler arasında teklif edilen en düşük teklif tutarın 50 puan, diğer yandan ise geçerli teklif veren isteklilere ait kalite ve maliyet yapılarının uyumu puanlamasına konu iş kalemlerinin … tabloda gösterildiği, söz konusu iş kalemleri için isteklilerce teklif edilen tutarların isteklilerin toplam teklif tutarına oranı anılan Şartname’de belirtilen oranlar içinde kaldığında (bu oranlar dahil) her bir iş kalemi için … tabloda yer alan puanlar verileceği, aksi halde ise puan verilmeyeceği anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyasında yer alan belge ve bilgilerden satın alma talep formunun ekinde fiyat dışı unsurlara ait gerekçeli açıklama raporunun yer aldığı, söz konusu raporda fiyat dışı unsur puanlamasının nasıl yapılacağı yönünde açıklamalara yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.3’üncü maddesine uygun şekilde ihale konusu işi oluşturan bileşenler itibarıyla isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumu unsurunun fiyat dışı unsur olarak belirlendiği, idarece belirlenmiş olan iş kalemlerinin yaklaşık maliyetteki oranı ile isteklinin teklifindeki aynı iş kalemlerinin her birinin isteklinin teklif fiyatına oranının karşılaştırılmasının sağlandığı, bu oran tabloda belirtilen aralık içerisinde bulunuyorsa, bu oran aralığı için önerilen puanın alınacağı, bu aralık dışında kalındığında bu kalem için puan alınmayacağının öngörüldüğü ve toplamda kalite ve maliyet yapılarının uyumuna ilişkin toplam 50 puana ulaşılacağı, diğer 50 puanın da toplam teklifi en düşük teklif alacak şekilde, verilen tekliflerin en düşük teklife oranlanması suretiyle hesaplanacağı, bu işlem sonucunda en yüksek puanı alan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirleneceği belirtilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan maddesinde yer alan düzenleme ile amaçlanan, 4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsurun, ihale konusu işin beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini ve özellikle ihalelerde işin erken tasfiye edilmesi suretiyle kaynakların verimli kullanılması ilkesinin muhtemel ihlallerini engelleyecek şekilde etkin kullanımını sağlamaktır. Bu bağlamda, ihalelerde bazı isteklilerin birim fiyat üzerinden teklif alınan iş kalemlerinden özellikle işin niteliği itibarıyla miktarı işin devamı sırasında büyük değişkenlik gösterebilecek olan iş kalemlerinin birim fiyatını yaklaşık maliyete oranla çok yüksek, diğer iş kalemlerinin birim fiyatını ise çok düşük belirledikleri, bunun sonucunda ihalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerinde kalması halinde, işin gerçekleştirilmesi aşamasında yüksek birim fiyat teklif edilen iş kalemlerindeki miktar artışı nedeniyle sözleşme bedelinin büyük kısmının bu iş kalemlerine karşılık olarak ödendiği, bu durumun sözleşme konusu iş kapsamındaki bazı kalemler gerçekleştirilmeden işin tasfiye edilmesi sonucunu doğurduğu ve bu suretle kamu hizmetlerinin gecikmesine ve kaynakların verimli kullanılamamasına neden olduğu görüldüğünden, söz konusu Tebliğ düzenlemesi ile yaklaşık maliyet içerisindeki idarece belirlenen her bir iş kaleminin yaklaşık maliyetteki oranı ile isteklinin teklifindeki aynı iş kalemlerinin her birinin isteklinin teklif fiyatına oranının karşılaştırılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan tespitler neticesinde idarenin söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifi sadece fiyat esasına göre değil, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurları da içerecek şekilde belirlemesi hususunun idarenin takdirinde olduğu, belirlenen fiyat dışı unsur puanlamasının mevzuata uygun yapıldığı belirlendiğinden, bu iddia da uygun bulunmamıştır.”