Karar: 4734 SAYILI KANUN VE İKİNCİL MEVZUAT HÜKÜMLERİNDE İSTEKLİLERİN İHALE KONUSU ALANDA FAALİYET GÖSTERDİĞİNİN TEVSİKİNE İLİŞKİN BİR BELGE İSTENİLMEDİĞİ, ZİRA KURAL OLARAK İSTEKLİLERİN İHALE KONUSU İŞ İLE İŞTİGAL ETTİKLERİ KABUL EDİLMİŞTİR
Karar No : 2023/UH.I-28
Karar Tarihi : 04.01.2023
İlgili Kanun No : 4734
İlgili Madde No : 4
“… mevzuat hükümlerinden, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile 6762 sayılı (mülga) Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan ultra vires ilkesinin kaldırılmasıyla ticaret şirketlerinin, ana sözleşmelerinde yer almayan faaliyet konuları dışında da bütün haklardan yararlanıp, borçları üstlenebilmeleri bakımından Türk Ticaret Kanunu açısından herhangi bir engelin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde istekli olabilecek “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim” olarak tanımlanmıştır. Bu bakımdan, ihale konusu alanda faaliyet gösterme şartı, 6102 sayılı Kanun’un 125’inci maddesi uyarınca kanuni istisna niteliğindedir. Anılan mevzuat hükmü uyarınca, istekli olabilecek sıfatını kazanmak için ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleye teklif vererek istekli sıfatını kazanan kişi ya da kuruluşların öncelikle bu şartı sağlamaları gerektiği anlaşılmıştır.
Başvuruya konu uyuşmazlık kapsamında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndaki genel düzenleme yerine özel kanun niteliği taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’ndaki düzenlemenin esas alınması ve istekli olabilecekler için geçerli olan ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi şartının isteklilerce de öncelikle sağlanması gerekmektedir.
4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuat hükümlerinde isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiğinin tevsikine ilişkin bir belge istenilmediği, zira kural olarak isteklilerin ihale konusu iş ile iştigal ettikleri kabulünün bulunduğu anlaşılmış, isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiğine ilişkin ticaret sicil gazetelerini sunma zorunlulukları bulunmamakla birlikte, “www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan sorgulama ile şirketin faaliyet alanına ilişkin inceleme yapılabilmektedir.
Bu çerçevede yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin faaliyet konusuna ilişkin olarak, “www.ticaretsicil.gov.tr” adresinden yapılan sorgulamada, 28.12.2004 tarihli ve 6207 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde şirketin amaç ve konuları arasında spesifik olarak “iş makinesi kiralama” faaliyetinin bulunmadığı görülmekte ise de şirketin amaç ve konuları arasında yer alan “kiralık araç almak araç vermek” işlerinin ihale konusu “iş makinesi kiralanması” faaliyetini de kapsadığı anlaşılmıştır. Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen iş deneyim belgesine konu işin iş makinesi kiralaması işine ilişkin olduğu da dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”