KARAR: YAKLAŞIK MALİYET, GÜNCELLİĞİNİ KAYBETMESİ HALİNDE İLK İLAN VEYA DAVET TARİHİNE KADAR GÜNCELLENEBİLİR
Karar No : 2023/UY.II-113
Karar Tarihi : 11.01.2023
İlgili Kanun No : 4734
İlgili Madde No : 9 ve 38
“…. mevzuat hüküm ve açıklamaları ile doküman düzenlemelerinden, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, idare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, Yapım İşleri İhale Uygulama Yönetmeliği’nde belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyetinin hesaplanacağı ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, idarelerin yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde Yönetmelik’in 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabileceği, yaklaşık maliyetin, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelleneceği, şikayete konu ihalede sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenilmeksizin reddedileceği anlaşılmaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, ihale konusu işin Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “13. Bölge Müdürlüğü Genelinde (Kalkan-Fethiye-2Blhd Yolu, (Korkuteli-Çavdır)Ayr – (Fethiye-Kalkan)Ayr Yolu vs) Enerji Nakil Hatlarının Deplasesi” olduğu, söz konusu ihalede 31 adet ihale dokümanı edinildiği ve söz konusu ihaleye 22 istekli tarafından teklif sunulduğu, inceleme tarihi itibariyle ihale komisyonu kararı alınmadığı görülmüştür.
Şikayete konu ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirileceği, ihale konusu işin kapsamının ise 121 kalemden oluştuğu, yaklaşık maliyet hesaplamasına ilişkin belgeler incelendiğinde, ihale konusu işi oluşturan 121 adet iş kalemi için Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi tarafından yayımlanan 2022 yılı birim fiyatlarının kullanıldığı, ihalenin de 23.11.2022’de yapılacağı göz önüne alınarak 17.10.2022 tarihinde söz konusu 121 adet iş kalemine ilişkin fiyatların TÜİK tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksine (Yİ-ÜFE) göre güncellendiği, anılan güncellemede 2022 yılı ocak ayı endeksinin (1129,03) temel endeks, 2022 yılı Eylül ayı endeksinin (1865,09) ise güncel endeks olarak alınarak 1,6519 katsayısına ulaşıldığı, ihale konusu işi oluşturan 121 adet iş kaleminin her birinin söz konusu katsayı üzerinden güncellenerek toplam 29.941.663,17 TL yaklaşık maliyet tutarına ulaşıldığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, TEDAŞ tarafından birim fiyatların yayımlandığı “2022 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabı” ve “2022 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı” adı altında iki kitabın bulunduğu, 2022 yılı TEDAŞ birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 01 Ocak 2022 tarihi itibariyle geçerli olup, kullanıcılar TÜİK tarafından yayınlanan Yurt içi üretici fiyat endeksi ve değişim oranlarını (Yİ-ÜFE) kullanarak güncelleme yapabileceklerdir.” ifadesinin, 2022 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabının “Genel Açıklamalar” kısmının 2’nci maddesinde “Bu kitapta yer alan birim fiyatlar 2022 yılı süresince geçerlidir.” ifadesinin yer aldığı, idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında 121 adet iş kalemi için TEDAŞ tarafından yayımlanan “2022 yılı tüm yıl geçerli birim fiyat kitabı”nda yer alan birim fiyatların kullanıldığı, söz konusu fiyatların Yİ-ÜFE endeksleri kullanılarak güncellendiği, bahse konu kitapta yer alan genel açıklamalar kısmı incelendiğinde, kitapta yer alan fiyatların kullanılması durumunda güncelleme yapılmasını engelleyen bir ifadenin bulunmadığı, dolayısıyla idarece yapılan güncelleme işleminde aykırılık bulunmadığı,
Ayrıca, ihale ilan tarihi (01.11.2022) göz önüne alındığında idare tarafından 17.10.2022 tarihinde yapılan yaklaşık maliyet güncelleme işleminin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 11’inci maddesinin birinci fıkrasının üçüncü bendinde yer alan “Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncellenir.” hükmüne istinaden mevzuata uygun olduğu,
Diğer taraftan, başvuru sahibinin idarenin yaklaşık maliyeti TÜİK tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksine (Yİ-ÜFE) yerine İnşaat Maliyet Endeksine göre güncellemesi gerektiği iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede; Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından ihaleyi yapan idareye gönderilen 09.08.2022 tarihli ve 1519115 sayılı yazıda “…4- Anılan Kurum adresimizde yer verilen güncel rayiçler hariç Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından yayımlanan tüm diğer rayiçler, TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun “Yİ-ÜFE Genel” sütununda yer alan endekslere göre güncellenebilecek olup bunu dışında herhangi bir güncelleme yöntemi kesinlikle kullanılmayacaktır…” ifadelerinin yer aldığı, dolayısıyla idare tarafından yaklaşık maliyetin güncellemesi yapılırken Yİ-ÜFE endekslerinin kullanılmasının uygun olduğu,
Diğer yandan, TEDAŞ tarafından yayımlanan birim fiyatlarının 2022 yılına ilişkin olarak yayımlandığı, dolayısıyla idare tarafından yapılan güncelleme işleminde temel endeks olarak Ocak ayının esas alınmasında herhangi bir aykırılığın bulunmadığı,
Netice itibariyle başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.”